بالا رفتن از پله در بارداری در شرایط طبیعی و با رعایت اصول ایمنی مشکلی ایجاد نمیکند اما در شرایط بارداری پرخطر میتواند مشکلاتی مثل پارگی کیسه آب، زایمان زودرس، خونریزی، مشکلات لگن و حتی خطر سقط جنین را به دنبال داشته باشد.
در این مقاله، به طور جامع به بررسی نکات ایمنی درباره بالا و پایین رفتن از پله در دوران بارداری، خطرات احتمالی، شرایط ممنوعیت استفاده از پله و نکات ضروری برای حفظ تحرک در دوران بارداری خواهیم پرداخت و در آخر راهکاری هم برای خانههای بدون آسانسور و کمک به مادران باردار ارائه میکنیم.
برای دسترسی سریع به بخشهای مختلف مقاله، روی عنوان موردنظر کلیک کنید:
نکات ایمنی پایین و بالا رفتن از پله در بارداری
در سال 2020 مجله بینالمللی زنان و زایمان نوشت: “فعالیتهای سبک مانند بالا و پایین رفتن از پلهها میتواند به بهبود جریان خون و کاهش استرس کمک کند، به شرطی که با دقت انجام شود.”
در ادامه همان مقاله اشاره شده است که این کار برای زمانی که مادر مشکل جدی نداشته باشد مفید است نه در شرایط عکس آن.
در دوران بارداری، بدن مادر تغییرات متعددی شامل افزایش وزن، تغییر مرکز ثقل بدن و کاهش تعادل را تجربه میکند که همگی میتوانند حرکت روی پله را به یک چالش تبدیل کنند.
نکات مهم بالا رفتن از پله در بارداری
بالا رفتن از پله در بارداری به دلیل فعالیت عضلات پاها و فشار کمتری که به مفاصل وارد میشود، در بیشتر موارد، ایمنتر از پایین آمدن است. با اینحال، برای اطمینان از سلامت خود و جنین، این توصیهها را جدی بگیرید:
- آرام و پیوسته حرکت کنید: از جهش کردن یا برداشتن گامهای بلند خودداری کنید.
- همراه داشته باشید: اگر احساس عدم تعادل دارید، از کسی بخواهید که شما را همراهی کند.
- متقارن حرکت کنید: تلاش کنید هر دو پا متعادل حرکت کنند تا فشار کمتری به لگن وارد شود.
- استراحت کنید: اگر احساس خستگی کردید، استراحت کنید و به خودتان فشار وارد نکنید.
نکات ایمنی پایین رفتن از پله در بارداری
پایین آمدن از پله در بارداری میتواند به دلیل جاذبه زمین و خطر از دست دادن تعادل، چالش بیشتری ایجاد کند. این مسئله بهویژه در بارداریهای پرخطر و در سهماهه سوم بارداری قابل توجه است. برای کاهش خطرات موارد زیر را رعایت کنید:
- سرعت خود را کاهش دهید: قدمهای کوچک و با دقت بردارید.
- به جلو نگاه کنید: حواسپرتی میتواند تعادل شما را به خطر بیندازد.
- از دستگیرهها استفاده کنید: نردهها را برای حفظ تعادل نگه دارید.
- کفش مناسب بپوشید: از کفشهای راحت، غیرلغزنده و بدون پاشنه استفاده کنید.
- از عصا استفاده کنید: عصا یا واکر میتواند در بهبود حرکتی شما موثر باشد.
خطرات افتادن از پله در بارداری
مهمترین خطر بالا و پایین رفتن از پلهها برای مادر و جنین، “افتادن” است که میتواند پیامدهای جدی به همراه داشته باشد، شدت پیامدها به مرحله بارداری و شرایط جسمی مادر بستگی دارد.
برخی از مهمترین خطرات احتمالی عبارتند از:
1. زایمان زودرس
ضربه ناشی از افتادن ممکن است انقباضات رحمی را تحریک کرده و خطر زایمان زودرس را افزایش دهد. این وضعیت بهویژه در سهماهه دوم و سوم بارداری شایعتر است.
2. جدا شدن جفت
یکی از جدیترین پیامدهای افتادن، جدا شدن جفت از دیواره رحم است. این وضعیت میتواند به خونریزی شدید و اختلال در تغذیه و اکسیژنرسانی به جنین منجر شود.
3. آسیب به جنین
ضربه مستقیم به شکم در حین افتادن ممکن است به کیسه آمنیوتیک یا خود جنین آسیب وارد کند، بهویژه اگر افتادن شدید باشد.
4. خونریزی داخلی
در صورت بروز آسیب جدی، ممکن است مادر دچار خونریزی داخلی شود که نیاز به مداخله فوری پزشکی دارد.
5. آسیبهای جسمی به مادر
شکستگی استخوانها، کشیدگی عضلات، یا آسیب به کمر و لگن میتوانند حرکت و توانایی مادر را تحت تأثیر قرار دهند و دوران بارداری را دشوارتر کنند.
توصیه: در صورت افتادن، حتی اگر علائمی مانند درد یا خونریزی نداشته باشید، فوراً با پزشک متخصص زنان و زایمان تماس بگیرید تا وضعیت شما و جنین بررسی شود. هرگونه ضربه در دوران بارداری نیازمند ارزیابی دقیق است.
چه زمانی استفاده از پله در بارداری ممنوع است؟
از آنجا که حفظ سلامت خودتان و جنین در اولویت قرار دارد، در صورت مواجهه با هر یک از شرایط زیر بهتر است برای جابهجایی بین طبقات از آسانسور استفاده کنید یا از دیگران کمک بگیرید:
- بارداریهای پرخطر
- سرگیجه یا افت فشار خون
- مشکلات مفصلی یا درد لگن
- سهماهه سوم بارداری
- شرایط پزشکی خاص
در ادامه به توضیح مختصر هریک از این موارد خواهیم پرداخت:
بارداریهای پرخطر
در بارداریهای پرخطر، به دلیل ورم پاها استفاده از پلهها ممکن است باعث تحریک انقباضات یا افزایش فشار به رحم شود و خطراتی مانند خونریزی را به همراه داشته باشد.
مشکلات مفصلی یا درد لگن
دردهای مفصلی و لگنی در بارداری حرکت روی پلهها را دشوار میکنند و ممکن است باعث تشدید درد شوند. در صورت وجود چنین مشکلاتی، استفاده از پلهها را محدود کنید و جایگزینهای ایمنتر را در نظر بگیرید.
سهماهه سوم بارداری
در سهماهه سوم، افزایش وزن جنین موجب ایجاد فشار به مفاصل لگن، ستون فقرات و عضلات پاها میشود در برهم زدن تعادل مادر موثر است. در چنین شرایطی احتمال افتادن از پله بیشتر میشود؛ ما توصیه میکنیم در سه ماهه سوم از یک پرستار یا همراه برای حرکت کمک بگیرید.
شرایط پزشکی خاص
شرایطی مانند پرهاکلامپسی، دیابت بارداری، یا مشکلات قلبی خطرات استفاده از پلهها را افزایش میدهند. در این موارد، باید فعالیتهای خود را طبق نظر پزشک تنظیم کنید و از آسانسور یا کمک دیگران استفاده کنید.
سرگیجه، افت فشار خون و تنگی نفس
تنگی نفس، سرگیجه و افت فشار خون در دوران بارداری تعادل شما را کاهش داده، ضربان قلب را بالا برده و خطر افتادن را افزایش میدهند؛ در چنین وضعیتی، استفاده از پلهها میتواند خطرناک باشد و بهتر است از کمک دیگران یا آسانسور استفاده کنید.
راهکار خانههای بدون آسانسور برای مادران باردار
خیلی از خانههای قدیمی آسانسور ندارند و اگر مادر در وضعیت بارداری پر خطر باشد توصیه میشود از پلهها استفاده نشود، اما نمیتوان چندماه در خانه ماند و بیرون نیامد!
اگر خانه شما آسانسور ندارد میتوانید از یک راهکار کم هزینه و دائمی بهره ببرید و آنهم استفاده از صندلی پله رو است. نصب سریع، قیمت مقرون به صرفه، استفاده راحت و امکان جابجایی برای خانههای بعدی از مزیتهای این پلهها است که پیشنهاد میکنیم در صورت نیاز اطلاعات کاملتری را در صفحه این محصول بخوانید.
روشهای امن برای حفظ تحرک در دوران بارداری
برخلاف باورهای سنتی در مورد بارداری که توصیه به خوردن زیاد در حد 2 نفر! و عدم تحرک و ورزش میکنند، حفظ تحرک با فعالیتهای ایمن و کمفشار برای سلامت مادر و جنین اهمیت زیادی دارد.
اگر استفاده از پلهها برای شما مناسب نیست، فعالیتهای جایگزین زیر میتوانند به حفظ تحرک بدنی شما کمک کنند:
- پیادهروی سبک
- فعالیت بدنی مثل یوگای بارداری
- شنا و ورزشهای آبی
- تمرینات کششی
- تمرینات با توپ بارداری
توصیه پایانی
بالا و پایین رفتن از پلهها در دوران بارداری میتواند برای بسیاری از مادران بدون مشکل باشد، اما همیشه باید نکات ایمنی را رعایت کنید. اگر بارداری شما پرخطر است، توصیه میشود از پلهها استفاده نکنید و برای حفظ تحرک از فعالیتهای جایگزین مانند پیادهروی یا یوگا بهره ببرید و اگر میتوانید از صندلی پله رو استفاده کنید.
به یاد داشته باشید که هدف اصلی در این دوران، حفظ سلامت شما و جنین است و باید هر فعالیتی را با دقت و توجه به توصیههای پزشک انجام دهید.